خلاصه...
باقر عاقلی (فروردین ماه ۱۳۰۸ خورشیدی در قزوین- پنج‌شنبه ۲۲ فروردین ۱۳۹۲)، نویسنده، روزنامه نگار، پژوهشگر و مورخ برجستهٔ ایرانی است. وی که دارای مدرک دکترای علوم سیاسی از دانشگاه تهران و دکترای تاریخ از دانشگاه میشیگان در ایالات متحده امریکا می‌باشد، تألیف صدها مقاله و تألیف ۲۵ جلد کتاب در حوزه‌های تاریخی و سیاسی را در کارنامهٔ خود دارد. محمدابراهیم باستانی پاریزی که خود از بزرگترین مورخین ایرانی محسوب می‌شود، عاقلی را آگاهترین و مطلعترین مورخ معاصر در زمینهٔ شناخت رجال ایران در عصر قاجار و پهلوی دانسته‌است. باقر عاقلی نویسنده و تاریخ‌نگار تاریخ معاصر ایران پنجشنبه (۲۲ فروردین‌ماه ۱۳۹۲) بر اثر ایست تنفسی و قلبی درگذشت و پیکرش جمعه (۲۳ فروردین‌ماه) در قطعه نامداران بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

کتاب ها و آثار وی:
تاکنون بیش از ۲۵ عنوان کتاب که عمدتاً در عرصهٔ تاریخ معاصر ایران می‌باشند، از دکتر باقر عاقلی چاپ و منتشر شده‌است که این تعداد به جز آثار متعددی است که وی آماده چاپ دارد، اما هنوز به انتشار نرسیده‌است. عناوین برخی از مهمترین کتب وی عبارت است از:

    از رؤیای پادشاهی تا زندان رضاشاهی،
    تبلیغات بازرگانی،
    تیمورتاش در صحنه سیاست ایران،
    حقوق اداری،
    خاطرات حاج عزالممالک اردلان،
    خاطرات مسعود انصاری،
    خاندان‌های حکومتگر ایران (جلد)،
    داور و عدلیه،
    ذکاءالملک فروغی،
    رضاشاه و قشون متحدالشکل،
    مشاهیر و رجال،
    نخست وزیران ایران
    شرح حال رجال سیاسی و نظامی ایران در سه جلد،
    میرزا احمد خان قوام السلطنه،
    فروغی و شهریور ۱۳۲۰،
    زندگینامه تیمورتاش،
    زندگینامه نصرت الدوله فیروز،
    زندگی و خاطرات محمد ساعد مراغه‌ای،
    زندگی و خاطرات دکتر احمد متین دفتری
    روزشمار تاریخ معاصر ایران، از مشروطه تا انقلاب اسلامی، این اثر یکی از شاخص ترین فعالیت‌های تحقیقی و تألیفی عاقلی به شمار می‌رود، که تألیف و انتشار این روزشمار در دو جلد، کمک بسیاری به محققین تاریخ معاصر کرده‌است. این اثر از نظر دقت، گستردگی، مستند بودن و مشتمل بودن بر ده‌ها عکس تاریخی از رجال و مشاهیر ایران معاصر، اثری بسیار باارزش و کم نظیر است. گردآوری عکس‌های این اثر بسیار دشوار بوده و در کنار هم قرار گرفتن عکس‌های تاریخی و مطالب تاریخی، یادگیری و تداعی موضوعات تاریخی را در ذهن محققان و کتابخوانان تسهیل می‌کند.
    و...

در بایان(درباره وی)
باقر عاقلی از سنین جوانی نسبت به مسائل مربوط به تاریخ معاصر ایران حساسیت بسیار داشت. وی از دوران جوانی خویش به یاد می‌آورد که نطق‌های محمد مصدق رهبر اقلیت مجلس شورای ملی را با علاقه پی گیری و مطالعه می‌کرده و از مضمون آنها باخبر می‌گشته‌است. او از جمله خاطرات تلخ و ناگوار خویش در دوران دانشگاه را، ترور دکتر زنگنه توسط یکی از دانشجویان می‌داند. گویا زمانی که عاقلی مشغول مطالعه کتاب بوده‌است، آن دانشجو، رئیس دانشکده را جلوی ساختمان دانشکده به قتل می‌رساند و این موضوع بر ذهن عاقلی تاثیری ماندگار بر جای می‌گذارد.

باقر عاقلی را به جرأت می‌توان آگاهترین و مطلعترین مورخ ایرانی در عرصهٔ شناخت رجال عصر قاجار و پهلوی دانست.[نیازمند منبع] باستانی پاریزی که خود از اساتید نامی تاریخ است، عاقلی را با مهدی بامداد مقایسه کرده و جایگاه رفیع وی در حیطهٔ رجال شناسی و علم انساب ستوده‌است. در عین حال باید گفت که عاقلی در زمینه شناسایی عکس رجال، نخبگان و افراد سرشناس و مشهور معاصر ایران نیز، نسبت به اقران خود از تخصص بسیار بیشتری برخوردار است. به همین دلیل وی به مدت ۲۰ سال، به عنوان مشاور در شناسایی تصاویر و عکسهای قدیمی، به مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران یاری رسانده‌است. به بیان دیگر می‌توان گفت که باقر عاقلی این توانمندی را به دست آورده که قادر است اسم هزاران نخبه، فرد سرشناس و معروف معاصر را با دیدن عکس آنها به سرعت به خاطر آورد و کمتر کسی از افراد معروف و شناخته شده از دوره قاجاریه به بعد هست که باقر عاقلی او و خانواده و نسبش را نشناسد و یا با دیدن عکسش، نامش را تشخیص ندهد.

وی از جمله معدود مورخین و صاحبنظرانی است که در طرح تاریخ شفاهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی مورد مصاحبه قرار گرفته‌است. مصاحبه با وی در سال ۱۳۷۳، طی دو جلسه، توسط شفیقه نیک نفس انجام شده‌است که نسخه صوتی آن را می‌توان در وبسایت مرکز اسناد شنید.


منابع:

    «ایسنا: یک نویسنده و تاریخ‌نگار درگذشت»، جمعه ۲۳ فروردین ۱۳۹۲، کد خبر: ۹۲۰۱۲۳۰۷۸۷۸

    معرفی دکتر باقر عاقلی در پورتال راسخون
    زندگینامه دکتر باقر عاقلی در وبسایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
    مصاحبه موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران با دکتر باقر عاقلی

   با تشکر از ویکی بدیا
   با اندکی تغییر

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: